Gdy w Europie szerzy się ubóstwo, bogactwo jest (nadal) wolne od podatku
Sondaż przeprowadzony przez Ipsos na początku września, na który odpowiedziało 10 000 osób we Francji, Niemczech, Grecji, Włoszech, Polsce, Wielkiej Brytanii, Portugalii, Mołdawii i Serbii, pokazuje, że Europejczycy przechodzą trudny okres.
Dla 55 procent ankietowanych siła nabywcza spadła w ciągu ostatnich trzech lat. Główną zidentyfikowaną przyczyną jest, co nie jest zaskoczeniem, wzrost cen. Jedna trzecia respondentów twierdzi, że jest niepewna ekonomicznie (średnio 29%, prawie 50% w Grecji i Mołdawii). Trzydzieści procent twierdzi, że pominęło już posiłek, a jedna trzecia twierdzi, że ich pensja nie jest już wystarczająca. Eurostat potwierdza ten trend: w 2022 r. 95,3 mln osób w UE było zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, czyli 21,6% populacji.
Niezależnie od tego, czy jest to klasyczne zatrudnienie za wynagrodzeniem, czy też bardziej nowatorskie i niepewne rodzaje pracy, ta pracująca Europa staje się coraz biedniejsza.
Jednak badanie OECD przeanalizowane przez francuski miesięcznik Alternatives Economiques pokazuje, że praca jest bardziej opodatkowana niż kapitał. Z wyjątkiem tylko trzech krajów (Szwajcarii, Hiszpanii i Kolumbii), wszędzie na świecie otrzymywanie dywidend jest bardziej atrakcyjne fiskalnie niż zarabianie pensji. Tak się składa, że dywidendy są obecnie w doskonałej kondycji: w drugim kwartale 2023 r. 1 200 spółek giełdowych wypłaciło ich 568,1 mld USD, co stanowi wzrost o 4, 9% w porównaniu z 2022 r. (dane Janus Henderson, dane za kwiecień-czerwiec, raportowane przez Libération).
Opodatkowanie kapitału: rozwiązanie?
Jedna z propozycji pochodzi od grupy Zielonych/EFA w Parlamencie Europejskim. 15 września opublikowała raport„Opodatkować bogatych: Od sloganu do rzeczywistości„, opracowany wspólnie z organizacją pozarządową Tax Justice Network na podstawie danych z World Inequality Database. „Umiarkowany i progresywny” podatek majątkowy, który byłby skierowany do najbogatszych 0,5% w każdym kraju europejskim, przyniósłby ponad 213 miliardów euro wpływów podatkowych każdego roku. Według francuskiej gazety Le Monde „0,5 proc. populacji posiada około 20 proc. europejskiego bogactwa, w porównaniu do 3,5 proc. całej mniej zamożnej połowy. Majątek ten wzrósł o 35 procent w ciągu dziesięciu lat”.
Podobny charakter ma europejska inicjatywa obywatelska przedstawiona przez belgijskiego socjalistę Paula Magnette’a i francuską socjalistkę Aurore Lalucq. Zbiórka podpisów pod petycją, zaakceptowaną przez Komisję Europejską, rozpoczęła się 9 października. Proponuje podatek od dużych nieruchomości w celu finansowania programów środowiskowych i społecznych oraz rozwoju międzynarodowego.
Według Europejskiego Banku Centralnego transformacja ekologiczna będzie kosztowna. Bardzo drogie. Zwłaszcza dla zwykłych ludzi: w najgorszym scenariuszu przewiduje się wzrost rachunków za energię nawet o 50 procent.
Opodatkowanie majątku brzmi skomplikowanie, ale jest możliwe.
Hiszpania ruszyła z kopyta: jak donosi agencja informacyjna EFE donosi, że „podatek solidarnościowy” ma uderzyć w hiszpańskie aktywa warte 3 miliony euro lub więcej. Ponadto podatek od zysków kapitałowych zostanie zwiększony, a progi podatkowe dla niższych dochodów zostaną podniesione.
Na ten sam temat
Restos du cœur: „Rząd uberyzuje solidarność i pozbywa się haczyka
Elsa Da Costa | La Croix | 9 września | FR
Restos du Cœur to jedna z największych francuskich organizacji charytatywnych zajmujących się dystrybucją żywności. Stowarzyszenie wystosowało wołanie o pomoc na początku września: w tym roku na jego listach znajduje się 1,3 miliona Francuzów, co stanowi 20-procentowy wzrost w porównaniu z rokiem 2022, kiedy liczby te już wzrosły. Organizacji grozi zatopienie. Bernard Arnault, jeden z najbogatszych ludzi na świecie i właściciel grupy dóbr luksusowych LVMH, odpowiedział na apel, przekazując 10 milionów euro. Jak hojne było to dla kogoś, kogo majątek szacuje się na 214 miliardów euro? Ekspert ds. cyberbezpieczeństwa Mathis Hammel stworzył komparator, który dostarcza odpowiedzi: dla osoby z dochodem w wysokości 35 000 euro odpowiada to 1,64 euro.
Być może prawdziwym problemem jest wielka nieobecność. „Gdzie jest państwo?” – pyta Elsa Da Costa. „Rząd zuberyzował solidarność. Uchyla się od odpowiedzialności, jaką jest walka z podstawowymi przyczynami braku bezpieczeństwa żywnościowego. A tymczasem najbiedniejsi ustawiają się w kolejkach do jadłodajni”.
Dlaczego przestaliśmy wierzyć w bogatych?
Michał Zabdyr-Jamróz | Znak | 18 lipca | PL (paywall)
Przez dziesięciolecia dominującą narracją w mediach był kapitalistyczno-merytokratyczny pogląd, że bogactwo jest dowodem zasług – przedsiębiorczości, geniuszu, ciężkiej pracy i tak dalej, z których wszystkie są nagradzane na wolnym rynku. Obecnie jednak bogaci są coraz częściej porównywani do błaznów. Wybryki ludzi takich jak Elon Musk wyraźnie nie pomogły sprawie, mówi politolog Michał Zabdyr-Jamróz.
O płci
Menstruacja: świat technologii otwiera nowy cykl
Lucie Ronfaut | La Déferlante, Mediapart | 30 września (FR, Paywall)
„Jeśli korzystasz z aplikacji do monitorowania miesiączki, usuń ją teraz”. Flo, Clue, Glow, Natural Cycles: istnieje wiele takich aplikacji, z których wszystkie dumnie twierdzą, że działają na rzecz wzmocnienia pozycji kobiet. Ich sukces rodzi jednak pytania natury etycznej. W szczególności w Stanach Zjednoczonych niektóre z nich są oskarżane o narażanie kobiet na niebezpieczeństwo w związku z uchyleniem orzeczenia Roe v. Wade i nowymi wątpliwościami dotyczącymi prawa do aborcji. Niezależny francuski serwis śledczy M ediapart we współpracy z feministycznym magazynem La Déferlanteprzygląda się bliżej tej „femtech” i jej potencjalnym konsekwencjom.
Wchodząc: polityka seksualna i przystąpienie do UE w Serbii
Laura Luciani | LSE Review of books | Czerwiec 2023 | PL
Coming In: Sexual Politics and EU Accession in Serbia (Manchester University Press. 2023), autorstwa Koena Slootmaeckersa, brytyjskiego socjologa i politologa. Recenzowana przez Laurę Luciani książka analizuje wprowadzenie praw osób LGBTIQ+ w ramach procesu akcesyjnego Serbii do UE – oraz opór, jaki ta zmiana wywołała. Taka „wymuszona europeizacja” może po prostu stworzyć prawa, które zostaną odrzucone na poziomie lokalnym.
Muzułmańskie feministki, nadchodząca rewolucja
Françoise Feugas | Orient XXI | 31 lipca | FR, ES
Dziennikarka Françoise Feugas recenzuje najnowszą książkę Maliki Hamidi, La révolution des féminismes musulmans. Opracowanie teoretyczne i działania feministyczne, 2004-2014 (Wydawnictwo Peter Lang, 2023). Hamidi, francuski socjolog pochodzenia algierskiego mieszkający w Belgii, był wcześniej autorem książki Un Féminisme musulman, et pourquoi pas? (Editions de l’Aube, 2017). Muzułmanki muszą się bronić zarówno w ramach własnej społeczności, jak i na szerszej europejskiej arenie publicznej, prowadząc często napięte polemiki na temat zasłony lub innego ubioru. Nowe badanie ma na celu udzielenie im głosu. „Chcemy żyć zgodnie z naszą religią, nie cierpiąc z powodu dominacji, zarówno w społeczeństwie, jak i w społeczności muzułmańskiej” – mówi jedna z młodych kobiet. „Nasze rosnące zaangażowanie w zorganizowany feminizm jako muzułmanek powinno jasno pokazać, że nie musimy oddzielać się od naszej tożsamości religijnej, aby zostać zaakceptowanymi jako feministki” – mówi inna.
Victoria’s Secret: feministyczny pinkwashing marki potępiony przez #MeToo
Alba Correa | El Orden Mundial | 26 września | ES (paywall)
Firma ta, niegdyś dominująca na rynku bielizny, walczy ze spadkiem sprzedaży spowodowanym nadszarpniętym wizerunkiem w erze po #MeToo. Alba Correa donosi o tym, jak Victoria’s Secret stara się stać bardziej inkluzywna.
Tłumaczenie: Harry Bowden
